गर्भसंस्कार

आजचा लोकसत्ते मधील गर्भसंस्कार यास अंधश्रध्दे चा सापळा हा लेख वाचुन समस्य आयुर्वेद प्रेमी खवळले आहेत. विषयच तसा आहे. आयुर्वेद शास्त्राचा द्यान नसलेला एखादा व्यक्ती उठतो व शास्त्रा विरुध्द काही तरी लिहतो म्हणजे काय ? लिहणारे देखील तुल्य बळ असायला हवे.
मुळात पुर्ण लेख वाचल्यानंतर लेख लिहणारया सन्माननीय डॉक्टरांना गर्भसंस्कार म्हणजे फक्त यंत्र, मंत्र, डॉल्बी संगीत, आहार व्यायाम व यासाठी भरपुर पैसा लागतो इतकेच माहीत आहे असे स्पष्ट जाणवते.
गर्भसंस्कार का विषयच मुळात जुना. मागील काही वर्षात वैद्य बालाजी तांबे यांच्या प्रयत्नामुळे तो परत फोकस मध्ये आला. वैद्य बालाजी तांबे यांनी गर्भसंस्कार या विषयावर हिन्दी, मराठी, गुजराती. इंग्रजी या भाषेत पुस्तक लिहले. पुस्तकाच्या लाखो प्रति हातोहात विकल्या गेल्या. यानंतर आयुर्वेदातील शास्त्रोक्त शिक्षण घेणारया कित्येक नामवंत डॉक्टरांनी यावर संशोधने करून , शास्त्रीय पुरावे समोर ठेऊन गर्भसंस्काराचे फायदे जगासमोर ठेवले. प्रत्येक गर्भवती स्त्री ला गर्भसंस्काराबद्दल आकर्षण निर्माण झाले. गर्भवती होण्यापुर्वीच गर्भसंस्कार करावे लागतात या उद्देषाने नवविवाहित जोडपे गर्भसंस्कारा साठी प्रत्येक आधुनिक स्त्री रोग तद्न्यांकडे चोकशी करु लागले. काळाची गरज ओळखुन काही स्त्री रोग तद्न्यांनी आपाप्ल्या दवाखान्यांमध्ये आयुर्वेद तद्यांच्या मार्गदर्शनाखाली गर्भसंस्काराचे क्लास सुरु केले, पुस्तके, सीडी विक्रिला ठेवल्या. वर पुर्वी म्हटल्याप्रमाणेच डॉक्टर द्वयींनाडॉक्टरांना गर्भसंस्कार म्हणजे फक्त यंत्र, मंत्र, डॉल्बी संगीत, आहार व्यायाम व यासाठी भरपुर पैसा लागतो इतकेच माहीत आहे. गर्भ संस्कार हे पुर्ण शास्त्र आहे.
गर्भसंस्कार या शास्त्रामध्ये
* गर्भधारणेपुर्वी शरीर शुध्दीकरण
* गर्भधारणेपुर्वीची काळजी
* गर्भावस्थेतील काळजी
* गर्भावस्थेत आहार
* राहणीमान
* गर्भाचा मासानुमासिक विकास कसा होतो याचे द्यान
* गर्भासस्थेत व्यायाम-योगासन
* गर्भिणीच्या सौदर्याची काळजी कशी घ्यावी
* प्रसव काळात काळजी कशी घ्यावी, मानसीक आरोग्य कसे जपावे
* प्रसुती पश्चात आई व बाळाची काळजी कशी घ्यावी
* बाळावर कोणते संस्कार कधी व कसे करावे
याची सांगोपान माहीती दिली जाते.
माननीय-सन्माननीय लेखक डॉक्टरद्वयींना माझा प्रश्न आहे की आहे का तुमच्या आधुनिक शास्त्रात ही माहीती. आजच्या विभक्त कुटुंब संस्कृतीमध्ये गर्भधारणा-गर्भावस्थेची सांगोपांग माहिती देणारे शास्त्र म्हणजे हे गर्भवती स्त्रीची आईच आहे. हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे.
मग गर्भवती स्त्रीद्वारे याचा अभ्यास सुरु झाल्यामुळे-गर्भसंस्कार क्लास केल्यामुळे नॉर्मल डिलेव्हरी होण्यासाठी , सिझेरीयन टाळण्यासाठी रुग्णांचा स्त्रीरोग तद्न्यांकडे तगादा सुरु झाला. गर्भसंस्कारातील नॉर्मल डिलेव्हरी साठी बस्ती चिकित्सा, वातानुलोमन चिकित्सा याचा फायदा होतो याची अक्षरक्षाः लाखो उदाहरणे देता येतील. पहिले जन्मलेले बाळ व गर्भसंस्कार करुन जन्मलेले बाळ यातील फरक सांगणारया हजारो आया साक्षीला उभे करता येतील, वारंवार होणारे गर्भपात, लाखो रुपये खर्चुन ही यशस्वी न होणारया आयव्हीएफ सारख्या पध्दती गर्भसंस्कारामुळे यशस्वी झाल्या हे आधुनिक डॉक्टर देखील मान्य करतात. गर्भसंस्कारातील आहार-विहार-राहणीमान-मासानुमासिक औषधी यामुळे गर्भातील बाळावर, गर्भवती स्त्रीच्या आरोग्या वर चांगला परीणाम पडतो हे काळाच्या कसोटी वर सिध्द झाले आहे. लेखक म्हणतात केरळ मध्ये गर्भसंस्कार नाही, केरळ मध्ये लोकांना ज्वारी देखील माहीत नाही ती फक्त महाराष्ट्रातच पिकते.
यामुळेच महाराष्ट्रातील काही विद्यापीठामध्ये गर्भसंस्कार या विषयावर प्रमाणपत्र कोर्स सुरु झाले आहे. मग या प्रमाणपत्रालाही अंधश्रध्दा म्हणायचे काय ??
शेवटी माननीय सन्मानीय लेखक
जीवनातील यशापयश व मनाची समृध्दी ही जरी कर्तृत्व व दैवावर अवलंबुन असली तरी त्याचे बीज गर्भसंस्कारातच असते हे लक्षात असु द्या.

प्रतिक्रिया देणार
डॉ. पवन लड्डा
लड्डा आयुर्वेदीक चिकित्सालय
लातूर
मो. ०९३२६५११६८१