गुरु आहार आणि लघु आहार

     गुरु आहार हा शब्द वाचल्यावर आपल्याला वाटेल गुरुना द्यायचा आहार, काहींना वाटेल गुरुवारी घ्यायचा आहार म्हणजे गुरु आहार असावा. पण असे काही नसून गुरु आणि लघु हे आहाराचे प्रकार आहेत चरकाचार्यांनी(च.सु.५/५/) वर्णन केलेले आहेत.

      आहर घेतांना कुठला आहार आपण घ्यावा ह्याचे तारतम्य आपण स्वतः बाळगायला हवे. म्हणजे दीर्घकाळ निरोगी राहायला मदत होते. ह्यासाठीच ह्या प्रकारांचे वर्णन. गुरु आहार म्हणजे पचायला जड असा आहार. जसे गुळ, साखर, बासुंदी, श्रीखंड, मांस, उडीद असे महागडे पदार्थ(खिचाला आणि पचायला) गुरु पदार्थांच्या श्रेणीत येतात. तर मुग, लाह्या, इत्यादी पचायला हलके पदार्थ लघु ह्या श्रेणीत येतात. गुरु आहार हा पचनशक्ती कमी करणारा असतो, तर लघु आहार पचन वाढवणारा असतो. गुरु आहार वजन वाढविणारा असतो तर लघु आहार वजन कमी करायला मदत करणारा असतो.

     गुरु आणि लघु किती घ्यायचा आहार हे आपली पचन शक्ती कशी आहे ह्यावर ठरवावे. ज्यांची भूक चांगली आहे, रोज व्यायाम/श्रम करतात, अश्या व्यक्तीने गुरु, लघु आहाराची चिंता करण्याचे कारण नाही. ज्यांची पचन शक्ती चांगली नाही त्यांनी गुरु आहार घेतांना सावधान. प्रमेह, स्थौल्य आहे अशा व्यक्तींनी वैद्यांचा सल्ला घेऊन गुरु लघु आह्राची योजना करावी.  आता हिवाळा आहे भूक/पचनशक्ती चागली असते स्वस्थ व्यक्तीने गुरु आहार घ्यायला हरकत नाही.

–वैद्य भूषण मनोहर देव.

ज्योती अयुर्वेद,

 जळगाव 

8379820693

 drbhushandeo@gmial.com